مواد نسوز یا دیرگداز به کلیه موادی اطلاق میشود که در درجه حرارت بالا خواص فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و ترمومکانیکی آن تغییر نمیکند و بخصوص در مقابل فشار، سایش، شوک حرارتی و خوردگی شیمیائی از خود مقاومت لازم را نشان میدهند. چنین موادی در طیف گسترده از صنایع کاربرد دارند و به عنوان کالای استراتژیک تلقی میشوند.
تقسیمبندی نسوزها بر اساس کاربرد به شرح ذیل میباشند :
۱- محصولات شکل دار : که با استفاده از روشهای ریختهگری، کوبیدن یا پرس در کارخانجات نسوز تهیه میشوند.
۲- محصولات بیشکل: که در محل مصرف با روشهای مناسبی از جمله ریخته گری، پاشش و کوبیدن به صورت لایه، حاملهای مصرف را پوشش میدهد.
۳- محصولات ویژه: به صورت شکل داده شده یا بی شکل مورد استفاده قرار میگیرند.
۴- محصولات عایق و سبک: نیز به صورت شکل داده شده و بی شکل در صنعت نسوز مصرف میگردند.
مواد نسوز قابل تامین در صنعت فولاد به شرح ذیل می باشد:
– قطعات ویژه (صفحات دریچه کشویی، لدل شرود، تاندیل نازل و ….) – انواع آجر و جرم های نسوز – سرامیک فایبر ها – آجر های ضد اسید و کاشی دیاباز – پودر قالب ریخته گری